دزدی که برای آب آمد

سنبل آبی با گلهای آبی مایل به بنفش با ظاهر فریبنده جای خود را به آسانی در منابع ابی باز کرده و آب را ۱۳ برابر سطح آبهای آزاد تبخیر می کند.
این گیاه افزون بر تکثیر از دانه ، در شرایط مطلوب به وسیله ساقه‌های رونده به راحتی تکثیر می یابد. رشد آن بسیار سریع است و طی ۶۶ تا ۱۸ روز دو برابر می شود و با جلوگیری از رشد سایر گیاهان تهدیدی جدی برای تنوع زیستی ، توسعه اقتصادی و رفاه جامعه به حساب می آید .
البته این خطر تنها متوجه گیلان نیست بلکه این گیاه تاکنون بخش های زیادی از دنیا را درگیر کرده است.
کارشناس ارشد مدیریت برنامه ریزی و آموزش محیط زیست در این باره به ایرنا گفت : این گیاه بسیار خطرناک با همه فشاری که در این مورد آورده شده همچنان در گیلان، تهران و البرز در گلخانه ها موجود است و می شود به صورت اینترنتی سفارش بدهید و با پست در منزل تان اورده می شود.
نسیم طواف زاده خاطرنشان کرد :این یعنی زنگ خطر برای استان های جنوبی که گرم ترند و فرصت تولید مثل گیاه در آنها بیشتر است.
وی با بیان این که سدهای کشور سالانه پنج تا ۱۰ میلیارد متر مکعب از ابهای کشور را هدر می دهند و سنبل ابی ۱۳ برابر بیشتر سبب هدردهی اب خواهد شد متذکر شد: اکنون این نگرانی وجود دارد که سنبل آبی به سدها برسد .
به گفته وی استانهای مستعدتر برای تهاجم سنبل آبی مازندران ، گلستان به ویژه گرگان ، خوزستان ، بوشهر و مناطق گرمسیر کشور به علت تابش بیشتر و دمای بالاتر هستند.
وی یاداور شد:این گیاه زیبا اما بسیار خطرناک بخشهایی از تالاب انزلی و تالاب عینک رشت را درگیر کرده بود که با تلاش سازمانهای مردم نهاد و اداره محیط زیست تا حد زیادی کنترل شد اما در انزلی هنوز به طور کامل پاکسازی نشده است.
طواف زاده یاداور شد: همچنین الودگی استخر شماره ۴ پارک فجر در لنگرود و یک کانال دیگر به سنبل ابی گزارش شده ولی خوشبختانه در نقاط دیگر گزارش نشده است .
به گفته وی همچنین در مازندران و بابل حدود یکهزار هکتار آلودگی داریم.
طواف زاده افزود: مسئولیت اجرایی مبارزه با سنبل آبی در هر شهرستان برعهده فرمانداران بعنوان رئیس شورای پدافند شهرستان و نظارت بر مبارزه برعهده اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان است.
ریاست قرارگاه زیستی با سپاه و دبیری آن با مدیرکل پدافند است.
*برای مقابله با تهدیدات به هوش باشیم
پدافند غیرعامل نوعی دفاع غیر نظامی است و به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌ شود که به جنگ‌افزار نیاز ندارد و با اجرای آن می‌توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری کرد و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد.
مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری گیلان با اشاره به تهدیدات زیستی استان گفت: سنبل آبی نه تنها یکی از مهمترین تهدیدات زیست محیطی بلکه تهدیدات آبی استان نیز محسوب می شد؛ چرا که مصرف آب در تالاب های استان را به مقدار زیادی افزایش داده بود.
امیر مرادی در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: با بسیج همگانی و تعامل بین دستگاههای مختلف و سازمان های مردم نهاد تالاب های استان از این گیاه مهاجم پاکسازی شد و سنبل آبی در حال حاضر دیگر تهدید زیست محیطی این استان نیست.
وی افزود: هم اینک این گیاه مهاجم فقط در بخش کوچکی از تالاب عینک رشت وجود دارد که در حال حاضر امکان ورود به آن نقطه نیست، اما جایی برای تکثیر سنبل آبی نیز وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: براساس دستورالعمل فائو هرجایی که این گیاه مشاهده شود، باید جمع اوری و امحاء شود.
مرادی با بیان این که بذر این گیاه مهاجم تا ۲۰ سال امکان رشد دارد و از آنجایی که در تالاب ها به بذر رسیده بود و امکان رشد مجددش وجود دارد تاکید کرد : همچنان به طور مستمر از تالابها بازدید می کنیم .
مرادی خاطرنشان کرد: با سازمان های مردم نهاد که خطرات زیست محیطی را گوشزد می کنند، تفاهم نامه داریم و با شهرداری ها و فرمانداری ها که مسئولیت این امر به ان ها ارجاع شده تعامل خوبی داریم و به طور مستمر اکیپ هایی بازرسی از وضعیت تالاب ها در مورد این گیاه مهاجم را برعهده دارند.
مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری گیلان با اشاره به اینکه شنیده شده برخی گلخانه ها اقدام به تولید و تکثیر این گیاه می کنند، متذکر شد: باید گلخانه داران و تولید کنندگان گل و گیاهی که از روی نبود اگاهی سنبل آبی را تکثیر می کنند، متوجه باشند که این گیاه بر خلاف زیبایی ظاهری یک تهدید زیست محیطی مهم بشمار می آید.
وی تصریح کرد: برنامه ای را در دست اقدام داریم که در آینده نزدیک استان به طور کامل از این گیاه پاکسازی می شود.
وی خاطرنشان کرد: با این وجود ، هنوز فاصله زیادی برای رسیدن با معیار جهانی در این زمینه داریم؛از اینرو، همچنان برای وضعیت آرمانی اهتمام داشت.
*راههای مقابله با سنبل آبی
سنبل ابی علاوه بر کاهش شدید منابع آبی با سایر گیاهان همزیستی ندارد و با پوشاندن سطح اب و جلوگیری از رسیدن اکسیژن به لایه های زیرین مانع رشد انها و حیات بسیاری از آبزیان می شود .
گرچه مبارزه شیمیایی راحت ترین و ارزان ترین شیوه است اما به همان اندازه که برای گیاه مضر است برای انسان و محیط زیست نیز خطرناک است . بنابر این بهترین روش مبارزه با این گیاه به صورت مکانیکی به شیوه دستی و توسط ماشین مخصوص است که البته مشکل و هزینه بر است .
بنابر این مردم باید با آگاهی از خطرات این گیاه در شرایط بحرانی آب برای ایران و تمام جهان از خرید این گیاه خطرناک و فریبنده به هر عنوان و نگهداری و تکثیر آن خودداری کنند.
بنا به هشدار کارشناسان اگر درست عمل نکنیم در آینده نه چندان دور سنبل آبی به صورت بحران شدیدی برای منابع ابی کشورمان بروز می کند.